مقدمه: میزان باروری کل در ایران به کمتر از سطح جایگزینی رسیده است. این امر نگرانی های متعددی در رابطه با آینده جمعیت کشور در سیاستگذاران حوزه های مختلف ایجاد کرده است. هدف این مطالعه بررسی تأثیر رضایت از زندگی زناشویی زنان بر تعداد فرزندان زنده به دنیا آمده بود. مواد و روش کار: برای این منظور تعداد 385 نفر از زنان همسردار 18-44 سال ساکن نقاط شهری شهرستان کاشان در سال 1401 با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای پیمایش شدند. برای اندازه گیری رضایت از زندگی زناشویی از پرسشنامه استاندارد استفاده و اعتبار آن نیز توسط تحلیل عاملی تأییدی بررسی و تأیید شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که میانگین تعداد فرزندان زنده به دنیا آمده زنان مورد مطالعه برابر با 1/43 فرزند است. میانگین رضایت از زندگی زناشویی زنان پاسخگو کمتر از میانگین مورد انتظار بود و تنها 11 درصد پاسخگویان سطح رضایت از زندگی زناشویی بالا را گزارش کردند. نتایج تحلیل چند متغیره بیانگر آن بود که با افزایش رضایت از زندگی زناشویی زنان تعداد فرزندان زنده به دنیا آمده به طور معنی داری افزایش می یابد. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان می دهد تلاش در راستای افزایش رضایت از زندگی زناشویی می تواند سطح فعلی باروری را افزایش دهد. از این رو، پیشنهاد می شود که در سیاست های جدید جمعیتی به تدوین برنامه هایی، با هدف ارتقاء رضایت از زندگی زناشویی، توجه شود.

زمینه و هدف: مهاجرت به عنوان یکی از پدیده های جمعیتی در هر شکل و با هر انگیزه یا پیامدی، تاثیرات اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی گوناگونی را در سطوح محلی، منطقه ای، ملی و بین المللی به دنبال دارد، از دیگر سو باروری نیز در مطالعات علوم بهداشتی و جمعیتی جایگاه ویژه ای دارد و پژوهشگران این حوزه ها همواره به بررسی تغییرات و روند این مقوله از ابعاد مختلف پرداخته اند. هدف از مطالعه حاضر، مدلسازی میانگین تعداد فرزندان زنده به دنیا آمده زنان مهاجر شهری و روستایی به شهرهای استان تهران با استفاده از رگرسیون درختی می باشد. روش بررسی: داده ها بر اساس 2 درصد از داده های خام سرشماری سال 1390 به دست آمد و با استفاده از مدل رگرسیون درختی تحلیل شد. مدل های درختی، روش های آماری ناپارامتری هستند که پیش فرض های پیچیده و بعضا غیرقابل تحقق روش های پارامتری متداول را نداشته و از دقت مناسبی برای مدلسازی نیز برخوردار هستند. این روش ها تفسیر ساده نتایج را به دنبال دارند و از این رو مورد توجه بسیاری از پژوهشگران در حوزه های مختلف اعم از علوم اجتماعی قرار گرفته اند. یافته ها: سن، سطح تحصیلی، وضعیت شغلی، دلیل مهاجرت و وضعیت استفاده از اینترنت زنان مهاجر شهری و سن زنان مهاجر روستایی، به عنوان متغیرهای تاثیرگذار در پیش بینی میانگین تعداد فرزندان زنده به دنیا آمده به دست آمد. نتیجه گیری: نتایج مستخرج از رگرسیون درختی حاکی از آن است که زنان مهاجر شهری در گروه های سنی بالاتر، با سطح تحصیلی پایین تر، غیرشاغل و کسانی که از اینترنت استفاده نمی کنند، میانگین تعداد فرزندان زنده بیشتری به دنیا آورده اند.

مقدمه: در مطالعات جمعیتی مقوله باروری جایگاه ویژه ای دارد. باروری یکی از رویدادهای طبیعی جمعیت و از عناصر مهم رشد آن می باشد. در تبیین عوامل موثر بر باروری عوامل متعدد اقتصادی، سیاسی و فرهنگی نقش دارند که محققان جمعیت شناسی در حوزه باروری به هر یک از این ابعاد، از جهات مختلف پرداخته اند. هدف از مطالعه حاضر بررسی عوامل موثر روی تعداد فرزندان زنده به دنیا آمده، به عنوان یکی از شاخص های تعیین کننده باروری، با استفاده از رگرسیون پواسن است.روش ها: 405 زن 15- 49 ساله حداقل یک بار ازدواج کرده استان سمنان در سال 1391 با روش نمونه گیری طبقه بندی تصادفی انتخاب و با استفاده از پرسش نامه ساختاریافته بررسی شدند. به منظور مدلسازی تعداد فرزندان زنده به دنیاآمده بر روی محل تولد، سطح تحصیلی، وضعیت شغلی و نوع ازدواج زنان از مدل رگرسیون پواسن و به منظور برازش مدل از نرم افزار SPSS 17 استفاده شد.یافته ها: از میان چهار متغیر پیش بین محل تولد، سطح تحصیلی، وضعیت شغلی و نوع ازدواج، تنها دو متغیر محل تولد و وضعیت تحصیلی بر روی تعداد فرزندان به دنیاآمده تاثیر معنی دار داشتند (p-value<0.001). زنان متولد روستا و با تحصیلات زیردیپلم تعداد فرزندان بیشتری نسبت به زنان متولد شهر و با تحصیلات دیپلم و بالاتر داشتند.نتیجه گیری: از آن جا که متغیر تعداد فرزندان زنده به دنیاآمده، متغیری شمارشی و گسسته است، استفاده از رگرسیون پواسن برای مدلسازی آن، مدلی کاراتر از رگرسیون خطی ارائه می دهد.

فرزندآوری فرایندی زوجی است، اما به نقش مردان در ادبیات و تحقیقات باروری به ندرت توجه شده است. هدف این مقاله بررسی تعداد فرزندان قصدشده و زنده به دنیاآمده و شناسایی تعیین کننده های اقتصادی-اجتماعی آن ها در مردان متاهل شهر تهران بوده است. داده ها برگرفته از پیمایش سبک زندگی متاهلان و 619 مرد متاهل که زنان ایشان در سنین باروری بوده، تجزیه و تحلیل شده اند. براساس نتایج میانگین تعداد فرزندان قصدشده 89/1 و میانگین تعداد فرزندان زنده به دنیاآمده 37/1 بوده است. 1/25 درصد فرزندی ندارند و 3/47 درصد دو فرزند زنده به دنیاآمده و بیشتر دارند؛ درحالی که فقط 8/3 درصد قصد دارند بدون فرزند باشند و 6/70 درصد قصد دارند، دو فرزند و بیشتر داشته باشند. ویژگی های اقتصادی اجتماعی مردان با قصد و رفتار باروری رابطه منفی دارد و این یافته منطبق با الگوی باروری مردان در کشورهای درحال توسعه بوده است. با توجه به رابطه مثبت میان پایگاه اقتصادی اجتماعی مردان با تعداد فرزندان قصدشده و زنده به دنیاآمده در کشورهای توسعه یافته و رابطه منفی در مطالعه حاضر، اجرای بسته های سیاستی با ابعاد مختلف فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی که در آن اقشار مختلف با دیدگاه ها و پایگاه اقتصادی اجتماعی متفاوت و متنوع لحاظ شده باشند، ضروری به نظر می رسد و در راستای افزایش فرزندآوری کارآمد خواهد بود.

مقدمه: آگاهی از تعداد مطلوب (ایده آل) فرزندان، به تدوین سیاست های جمعیتی واقع گرایانه و موثر کمک می کنند. میانگین تعداد مطلوب فرزندان مردان و زنان جوان متاهل ساکن شهر تهران با توجه به شرایط واقعی و ایده آل زندگی در این مقاله بررسی شد.مواد و روش کار: این پژوهش متکی بر داده های پیمایش 1391 نیات باروری شهر تهران (حجم نمونه = 2267) است که در جمعیت زنان و مردان متاهل زیر 36 سال ساکن مناطق 22 گانه شهر تهران اجرا شد. میانگین تعداد مطلوب فرزندان در شرایط واقعی و ایده آل زندگی برای کل جمعیت و به تفکیک زیرگروه های اقتصادی- اجتماعی جمعیت مورد مطالعه برآورد شد.یافته ها: بر اساس یافته ها، میانگین تعداد فرزندان مطلوب در شرایط زندگی واقعی و ایده آل زندگی به ترتیب 1.6 و 2.2 فرزند اظهار شده است. با افزایش سطح تحصیلات، سن ازدواج و درآمد و با کاهش دینداری، تعداد مطلوب فرزند کاهش می یابد. همچنین، ساکنین مناطق جنوبی تهران تعداد فرزندان مطلوب بیشتری را اظهار کردند.بحث و نتیجه گیری: یافته های پژوهش نشان داد که تعداد مطلوب فرزندان زوجین جوان متاثر از شرایط زندگی آنها شکل می گیرد. لذا، موفقیت سیاست های تشویق موالید منوط به ایجاد تغییرات در ساختارهای اقتصادی و اجتماعی به نحوی است که فرزندآوری زوجین جوان را تسهیل کند.

امروزه بهبود کیفیت زندگی مفهوم جدیدتری از سلامتی مطرح شده است که به جنبه های علمی همچنین از بعد روانشناختی، اجتماعی، عملکردی، جسمی و سلامتی مربوط می، شود. بر خلاف گذشته فقط از جنبه های کمی مورد ارزیابی قرار نمی گیرد یکی از وقایع خانوادگی تصمیم گیری در مورد تعداد فرزندان است. چرا که این تصمیم بر سبک زندگی و از آن مهم تر کیفیت زندگی خانوار موثر است. با توجه به موضوع پژوهش، از روش همبستگی استفاده می شود. جامعه مورد پژوهش زوجین تک فرزند و نیز با بیش از دو فرزند منطقه هفت شهر تهران بود. در این پژوهش نمونه گیری به صورت هدفمند و در دسترس با حداکثر تنوع انجام شد؛ به طوری که زوجین تک فرزند و زوجین با بیش از دو فرزند سنین، سطوح تحصیلی و طبقات اقتصادی و اجتماعی مختلف انتخاب خواهند شد. روش نمونه گیری روش تصادفی ساده می باشد. در پژوهش ما نیز 300 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. پرسشنامه کیفیت زندگی 36 سوالی (SF-36) مشهورترین و پراستفاده ترین ابزار برای سنجش کیفیت زندگی است. که ما نیز در این پژوهش از آن استفاده می کنیم. نتایج آزمون نشان داد که بین کارکرد جسمی، بهزیستی هیجانی، سلامت عمومی وکارکرد اجتماعی با تعداد فرزندان برای هر دو گروه رابطه برقرار است. نتایج پژوهش ما نشان داد که بین کارکرد جسمی و تعداد فرزندان رابطه وجود دارد و البته این رابطه هم در بین زوجین تک فرزند و هم زوجین با بیش از چند فرزند برقرار بوده است.

با گسترش فرایندهای مدرنیته بسیاری از جنبه­ های زندگی ازجمله نگرش خانواده­ های ایرانی به فرزندآوری تغییر کرده و کاهش محسوس در میزان باروری، پدیده ی شایع درچند دهه ی اخیر بوده است. هدف اصلی مقاله شناسایی عوامل اجتماعی مؤثر در تعداد فرزندان زنان متأهل است. بررسی مسئله و کاربست برنامه­ های اقتضایی برای جلوگیری از سالخوردگی جمعیت منطقه ی شهرستان اهر در سالیان آتی با توجه به پتانسیل­ های طبیعی، کشاورزی و صنعتی این منطقه اهمیت مضاعفی دارد. داده­ های این پژوهش در بین 760 نفر از زنان متأهل 18 تا 50 ساله ی شهرستان اهر که با روش پیمایش و نمونه­ گیری خوشه­ ای چندمرحله­ ای انتخاب شدند، انجام شده است. یافته­ ها نشان می­ دهد متوسط تعداد فرزند برای هر یک از زنان 03/2 فرزند است. با کنترل متغیر مدت ازدواج، مدل­ های رگرسیون نشان می­ دهد که تحصیلات زن، تحصیلات پدر و ترجیح به داشتن فرزند دختر در پایین بودن سطح باروری زنان و درمقابل، تعداد برادر و خواهر، خانه­ داربودن زنان و انتخاب همسر از سوی والدین در بالا بودن سطح باروری زنان مؤثر است. نتیجه آنکه بسترهای اجتماعی سه­ گانه ی اثرگذار در فرزندآوری عبارت اند از ویژگی های خانواده ی پدری، ویژگی های سنی و تحصیلی همسر و ویژگی های زنان که با تغییر این بسترها تصمیم به فرزندآوری زوجین از لحاظ تعداد، فاصله ی بین موالید و حتی جنس فرزندان نیز تحت تأثیر قرار می­ گیرد. نتایج نشان می­ دهد، رفتار باروری زنان یک رفتار فرهنگی شکل گرفته طی دوره­ های زمانی مختلف است و برای بالابردن تعداد فرزندان زنان باید از برنامه­ های بلندمدت که دوران کودکی، دوران ازدواج و زمان فعلی زنان را شامل می­ شود، استفاده کرد.

مقدمه: تصمیم گیری در مورد تعداد فرزند مدنظر، یکی از مهم ترین وقایع چرخه زندگی خانوار است که آثار و عواقب مهمی را در پی دارد که یکی از آنها، وضعیت سلامت فرزندان است. هدف مطالعه این است تا مشخص شود آیا میان تعداد و سلامت فرزندان رابطه ای برقرار است؟ درصورت مثبت بودن پاسخ، تعیین تعداد فرزندان نمی تواند فارغ از در نظر داشتن وضعیت سلامت آنها باشد.روش: استدلال قیاسی، روش تحلیل مساله در این مطالعه را تشکیل می دهد. بر این اساس موضوع رابطه کمیت و کیفیت فرزندان (که سلامت صورتی از آن است) در یک خانواده نوعی در قالب یک الگوی نظری به بحث گذاشته و سپس رهنمود حاصل از آن در قالب فرضیه آزمون شد. برای این منظور، نمونه ای مشتمل بر 1294 دانش آموز پایه چهارم ابتدایی شهر تهران با مراجعه به مدارس به طور تصادفی انتخاب شده تا اثر تعداد فرزندان خانواده بر وضعیت سلامت آنها مورد بررسی قرار گیرد و به برآورد معادلات رگرسیونی مبادرت شود.یافته ها: هرچه تعداد فرزندان در یک خانواده بیشتر باشد، قد و وزن آنها به طور متوسط کمتر خواهد بود.بحث: با توجه به وجود تبادل میان تعداد فرزندان و سلامت آنها به نظر می رسد که افزایش بعد خانواده و رشد باروری در کشور از آثار سوئی برخوردار خواهد بود که به شکل سطح پایین تر توانمندی جسمی کودکان و نیروی کار آینده بروز خواهد کرد.